დიდი სომეხი მხედართმთავრის დაბადების 150 წლისთავი სათანადოდ აღინიშნა საქართველოს სომეხთა ეპარქიის კულტურულ-საგანმანათლებლო და ახალგაზრდულ „ჰაიარტუნ“ ცენტრში. ეროვნული გმირის, სომხური ეროვნულ-განმათავისუფლებელი მოძრაობის ლიდერის - დიდი ანდრანიკის, დაბადების დღეს, 25 თებერვალს, ცენტრის გალუსტ გიულბენკიანის სახელობის დარბაზში ატმოსფერო გაჯერებული იყო მისი პატრიოტული სულისკვეთებით. ხალხმრავალ დარბაზში შეკრებილნი იყვნენ სხვადასხვა ასაკის ადამიანები, რათა პატივი მიეგოთ ლეგენდარული გმირის ხსოვნისადმი, ჰაიდუკ-ჰაიდუკთა მეთაურის საგმირო საქმეები განედიდებინათ.

ღონისძიება გახსნა საქართველოს სომეხთა ეპარქიის კულტურის განყოფილების დირექტორმა ლევონ ჩიდილიანმა, მან პატივი მიაგო სომეხი ხალხის დიდებული შვილის ხსოვნას და დამსწრეებს მიულოცა ანდრანიკ ოზანიანის დაბადების დღე, მხედართმთავრის, რომელმაც მისი მამაცი საქმეებით დაიმსახურა ბულგარელი, ბერძენი, რუსი და სხვა ხალხების გმირის წოდება, გეორგიევსკის მე-4 ხარისხის მედალი, გეორგიევსკის მე-4 და მე-3 ხარისხის ჯვრები, დაჯილდოვდა წმინდა სტანისლავის მე-2 ხარისხის მახვილით და წმინდა ვლადიმირის მე-4 ხარისხის ორდენით.

დამსწრეებმა დიდი ინტერესით უყურეს სომხეთის საზოგადოებრივი ტელევიზიის გადაღებულ "ანდრანიკ ოზანიან" დოკუმენტურ ფილმს, რომელიც გაამთლიანა ისტორიკოსმა ენოქ თადევოსიანმა, დიდი ანდრანიკის განვლილი საგმირო გზის, ერის ბედით მცხოვრები ლეგენდარული გმირის საგმირო საქმეების შესახებ გამოსვლით, აღინიშნა, რომ უძლეველი გმირის სახელს, რომელიც არწივივით დანავარდებდა მთებში, მოწიწებით მოიხსენიებდნენ თურქები და ქურთები და მამაც მხედართმთავარს განადიდებდნენ ანდრანიკ-ფაშა სახელით.

სომეხი ხალხის სახელოვანი მხედართმთავრისთვის პრიორიტეტი იყო ერი და ხალხი, მისი განვლილი მტკივნეული გზა. ერის ხსნისა და განთავისუფლების იდეა გახდა უძლეველი სარდლის ცხოვრების მიზანი და პრინციპი, რომელიც მან ბოლომდე ვერ მიიყვანა.

პოეტმა, მთარგმნელმა ანაჰიტ ბოსტანჯიანმა დაუფარავი შფოთვით გაიხსენა მისი, ანდრანიკ ოზანიანის ჯარში ნამსახურევი, პაპის მონაყოლი გმირული მხედართმთავრის შესახებ და წაიკითხა დიდი ანდრანიკის ხსოვნისადმი მიძღვნილი და პოეტ მაყვალა გონაშვილის მიერ ნათარგმნი მისი ლექსის სომხური და ქართული ვერსიები.

ღონისძიების შემაჯამებელ სიტყვაში სულიერმა მოძღვარმა, მღვდელმა ნარეკ ღუშჩიანმა მაღალი შეფასება მისცა ეროვნული გმირებისადმი მიძღვნილ ღონისძიებას, ხაზი გაუსვა სამშობლოდან შორს მცხოვრებთათვის სომხური იდენტობის შენარჩუნების სირთულეს და ასიმილაციის სიმარტივეს. მამა ნარეკმა დამსწრეებს შეახსენა ჰაიდუკ-ჰაიდუკთა მეთაურების, ანდრანიკ მხედართმთავრის, აღბიურ სერობის, გარეგინ ნჟდეჰის, დროს, არცახის ომის გმირების, მაგალითით პატრიოტი და ერის მოყვარული სომეხი თაობის აღზრდის მოვალეობა.

დიდი სარდლისადმი მისი სიყვარული და ღრმა პატივისცემა სომეხმა ხალხმა გამოხატა უამრავი სიმღერითა და ლექსით. ღონისძიებაზე აღნიშნული ლექსები წაიკითხა ლიზა თოროსიანმა, სიმღერები კი შეასრულეს ჰენრიხ პეტროსიანმა და ცენტრის „ნესეს შნორჰალი“ ახალგაზრდულმა გუნდმა, ქორმაისტერ მარია აბულიანის და პიანისტ კარენ მირზოიანის ხელმძღვანელობით.